Rechtmatigheidsverantwoording
Er is besloten middels een wetswijziging dat het college van burgemeester en wethouders vanaf 2021 zelf verantwoordelijk zal zijn voor het afgeven van de rechtmatigheidsverantwoording. De externe accountants geven vanaf dat moment alleen nog een controleverklaring af met een oordeel over de getrouwheid van de jaarrekening. In de nieuwsbrief IBI van juni 2021 is bekend gemaakt dat dit met een jaar wordt uitgesteld. Om de volgende redenen is dat niet meer haalbaar:
- Door corona zijn de verantwoording en controle voor dit jaar al complexer geworden, waardoor de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording op korte termijn niet opportuun is.
- Gemeenten en provincies kunnen nu te laat kennisnemen van veranderingen, zoals de nog door te voeren wijzigingen in de regelgeving, in onder meer het Besluit begroting en verantwoording (BBV) en het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (BADO).
- De (interne en externe) controlewerkzaamheden voor de jaarrekening 2021 zijn al begonnen.
Daarom zullen gemeenten en provincies naar verwachting voor het verslagjaar 2022, voor de eerste keer een rechtmatigheidsverantwoording op moeten nemen in de jaarrekening. Ook dit laatste is vanzelfsprekend onder voorbehoud van parlementaire goedkeuring.
Zodoende dient het college vanaf 2022 een rechtmatigheidsverklaring af te geven. De accountant zal dan geen oordeel meer geven over de rechtmatigheid in zijn controleverklaring. De rechtmatigheidsverantwoording van het college wordt dan onderdeel van de getrouwheidsverklaring van de accountant.
Zodoende dient deze verantwoording door het college duidelijk en reproduceerbaar onderbouwd te worden. De reproduceerbaarheid zal door middel van de getoetste processen (aan welke normen) aangetoond worden. Op basis van deze toetsingen zullen zij ook aangeven welke verbeteringen nodig zijn en doorgevoerd gaan worden.
Bij de rechtmatigheidsverantwoording gaat het om de financiële rechtmatigheid van de baten, lasten en balansmutaties van alle transacties. Er is een plan van aanpak opgesteld om dit proces zo goed mogelijk te laten verlopen. In 2021 worden alle voorbereidingen hierop in gang gezet en afgerond.
Het college zal in afstemming met de raad bepalen welk niveau van verantwoording zij willen invoeren. Het advies aan het college is om voor 2022 te kiezen voor de variant “wettelijk minimum” (financiële rechtmatigheid), met de huidige verantwoordingsgrenzen en hierover afstemming te zoeken met (een vertegenwoordiging van) de gemeenteraad.
Interne controle
Het proces rondom de interne controle vindt gedurende het hele jaar plaats, waardoor kort cyclisch kan worden bijgestuurd. Deze activiteiten worden conform het werkplan interne controle uitgevoerd. Tussentijds vinden er afstemmingen met de accountant plaats om er voor te zorgen dat de accountant kan steunen op onze interne controles. De 3 lines of defence wordt in 2021 / 2022 verder uitgewerkt.